Zapraszamy na premierowy
koncert „Hej, kolęda, kolęda! Chanukah, oy Chanukah!”, który odbędzie się 10
grudnia o godz. 16.00 w Wielkiej Synagodze w Tykocinie. Głównym
wykonawcą koncertu będzie znakomity śpiewak Dariusz Wójcik – pseudonim artystyczny
Darek Wójcik vel Davidek, określany mianem „artysta charyzmatyczny”, zaliczany
do grona najlepszych wykonawców muzyki żydowskiej w Polsce. Za
swoje wybitne zasługi dla kultury polskiej, w roku 2020, przez Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego odznaczony
został Medalem „Zasłużony Kulturze GLORIA ARTIS” – najwyższym medalem
przyznawanym w dziedzinie Kultury.
Wraz z
Dariuszem Wójcikiem – atmosferę radości i podniosłości, podczas koncert „Hej,
kolęda, kolęda! Chanukah, oy Chanukah!” współtworzyć będzie Szaweł
Lipski Klezmer Quartet złożony z muzyków o najwyższym poziomie
umiejętności: Paweł Lipski (lider) – fortepian, Przemysław Skałuba
– klarnet, Andrzej Czapliński – skrzypce, Rafał Grząka – akordeon.
Przed
koncertem krótką prelekcję na temat, zwyczajów, tradycji i stosunków
polsko-żydowskich panujących w przedwojennym Tykocinie zaprezentuje
dr Małgorzata Krystyna Frąckiewicz – wiceprezes Łomżyńskiego
Towarzystwa Naukowego im. Wagów. Słowo o muzyce wygłosi Stanisława
Grażyńska wieloletnia dziennikarka muzyczna Radia Gdańsk.
Chanuka jest świętem ruchomym. Zatem
rzadko zdarza się taka wyjątkowa sytuacja, aby chrześcijanie
obchodzili Święta Bożego Narodzenia w tym samym czasie, w którym Żydzi obchodzą
Święto Świateł, czyli Chanukę. Żydowskie święto Chanuka – zaczyna się w
poniedziałek 19 grudnia, i kończy w poniedziałek 26 grudnia,
czyli drugiego dnia świąt Boże Narodzenia. Zarówno święto Chanuka, jak i
święta Bożego Narodzenia odwołują się do symbolu światła, które triumfuje
nad ciemnością. Symboliczne są świece płonące w chanukowej menorze, związane z tradycją
judaizmu i symboliczne jest światło Gwiazdy Betlejemskiej, kojarzące się z
tradycją chrześcijańską. W obu religiach światło to symbol
prawdy i dobra.
Projekt
ukazuje, utrwala i zachęca do kultywowania staropolskich tradycji. Przybliża
zapomniane krajobrazy kulturowe przedwojennej Polski,
przywraca pamięć o społeczności żydowskiej, która zamieszkiwała
polskie miasteczka do czasów II wojny światowej i uwrażliwia na kwestie
„inności”. Ukazuje wzajemne relacje Polaków i Żydów
mieszkających obok siebie. Zachęca do integrowania dorobku
i dziedzictwa innych tradycji, kultur i religii w duchu społeczeństwa
obywatelskiego i tym samym przyczynia się do zmiany
myślenia o mniejszościach narodowych i etnicznych zamieszkujących
Polskę w przeszłości, i współcześnie, które stanowiły, i stanowią bogactwo
Polski w wymiarze kulturowym i materialnym. Warto
przypomnieć, że jeszcze kilkadziesiąt lat temu, elementem polskiej tradycji
była chanukija. W Krakowie, co czwarty mieszkaniec był Żydem, w
Łodzi co trzeci, w Tykocinie co drugi. Bywały miasta,
w których była tylko chanukija, czyli sztetle, gdzie Żydów było prawie 100%.
Chanukę nazywa się czasem „żydowskim Bożym Narodzeniem”. Boże
Narodzenie dla chrześcijan i Chanuka dla Żydów, to piękne, radosne, rodzinne
święto. To święto dla każdego – i religijnych i niereligijnych
Polaków i Żydów, dlatego obchodzone jest przez całe
rodziny.
Po
zapaleniu świeczek chanukowych, odbędzie się poczęstunek związany z tradycją
żydowską, a będzie to pączek nadziewany powidłami, czyli to, co
smaży się na oliwie na pamiątkę cudu oliwnego. Zgodnie
z tradycją chrześcijańską, podczas wydarzenia nastąpi dzielenie się chlebem w nawiązaniu
do tradycji pierwszych chrześcijan. Dzielenie się chlebem jest symbolem
pojednania i przebaczenia, znakiem przyjaźni i miłości.
Kolędowo-chanukowe
śpiewanie to premierowy projekt, który w przyszłości zaowocuje kolejną płytą
CD Darka Wójcika & Szaweł Lipski Klezmer Quartet.
KOLĘDY I PASTORAŁKI POLSKIE:
1.
„Gore gwiazda Jezusowi”
2. „Jam jest dudka”
3.
„Jezusa narodzonego”
4.
„Mizerna cicha”
5.
„Narodził się Jezus Chrystus”
6.
„O Gwiazdo Betlejemska”
7.
„Oj, maluśki, maluśki”
8. „Z narodzenia Pana”
PIEŚNI CHANUKOWE w języku yiddish i hebrajskim:
1. „A drejdl”
2. „Boruch ato”
3. „Chanukah, oy Chanuka”
4. „Chanuke iz freylech”
5. „Drey dreydl”
6. „Drey zich dreydele”
7.
„Ma’oz Tzur”
8. „O, Ir kleyne lichtelech“
Miejsce realizacji zadania:
Wielka Synagoga w Tykocinie. Termin realizacji wydarzenia: 10
grudnia 2022, godz. 16.00
Przed koncertem krótką prelekcję na temat,
zwyczajów, tradycji i stosunków polsko-żydowskich panujących
w przedwojennym Tykocinie wygłosi Pani dr Małgorzata Krystyna Frąckiewicz – wiceprezes
Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów.
ORGANIZATOR: Teatr Otwarty w Gdańsku
WSPÓŁORGANIZATOR: Muzeum Podlaskie
PATRONAT HONOROWY: Związek Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego
PARTNERZY W PROJEKCIE: Port Kultury Tykocin, TSKŻ-Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury, Województwo Podlaskie.
PATRONAT
MEDIALNY: TVP Historia, TVP 3 Białystok, Polskie
Radio Białystok, Gazeta Współczesna, Kurier
Poranny, Słowo Żydowskie, Portal Bia24.pl, Grupa
Medialna Narew, 4.lomza.pl, Radio Nadzieja.
